Pożyczka i kredyt to dwa rodzaje operacji finansowych. W obu przypadkach udzielane są pieniądze (w przypadku pożyczki również mogą to być rzeczy) na czas określony lub nieokreślony. Tam kończą się ich cechy wspólne. W tym artykule przyjrzymy się obu formom operacji i określimy jakie są między nimi różnice, które są istotne dla konsumenta.
Kto może udzielać pożyczki a kto kredytu?
Według polskiego prawa pożyczek może udzielać każdy: osoba fizyczna, firma, instytucja w tym też banki. W praktyce większość jest udzielanych przez firmy które się w tym specjalizują. Zgodnie z raportem Biura Informacji Kredytowej (BIK) z 20.02.2019 w 2018 roku na rynku polskim tego typu firmy udzieliły 7,2 mld zł pożyczek. Większość tych firm oferuje dogodny proces wzięcia pożyczki online bez sprawdzania zaległości w BIK. Wymagane jest jedynie skorzystanie z bezpiecznego systemu logowania bankowego (np. kontomatik) który uwiarygadnia dane osobowe aplikującego i jednocześnie określa wypłacalność klienta analizując dane z przelewów bankowych. Tutaj znajdziecie dobry przykład firmy udzielającej pożyczek w trybie online.
Kredytów udzielają jedynie banki. Jest wiele różnych rodzajów kredytów w zależności od tego czy jest udzielany osobie fizycznej czy prawnej (firmie), na jaki cel jest przeznaczona, jakie są warunki i terminy spłaty. Mają jedną cechę wspólną: proces wzięcia kredytu jest o wiele bardziej angażujący w porównaniu z pożyczką i może trwać nawet miesiące. Zwykle kredyty są przyznawane na większe kwoty i często muszą być przeznaczone na konkretny cel. PKO jest dobrym przykładem banku udzielającym kredytów.
Czy różni się proces ubiegania się o pożyczkę od procesu ubiegania się o kredyt?
Dla konsumenta największą różnicą między pożyczką a kredytem jest łatwość i szybkość procesu ubiegania się i większa szansa akceptacji. Mówiąc potocznie pożyczki są szybsze i mniejsze niż kredyty. Bardzo często są przeznaczone na konkretny zakup i przyznawane na miejscu w sklepie przy kasie lub w sklepie online po dodaniu produktu do koszyka. Ten model jest często nazywany Buy Now, Pay Later (BNPL) z języka angielskiego.
Bardzo często pożyczki są przyznawane natychmiastowo po wypełnieniu formularza online (jak w przykładzie firmy Monedo wyżej) lub przez SMS jeśli klient jest już w bazie firmy a pieniądze trafiają na konto klienta jeszcze tego samego dnia.
Wzięcie kredytu w banku jest procesem żmudnym, wymagającym często kilku spotkań w banku i w odpowiednich urzędach w celu pobrania dokumentów. Kredyty często wymagają dodatkowych gwarancji ze strony konsumenta – np. notarialnie potwierdzonego dobrowolnego poddania się egzekucji. W związku z tym klient często ponosi dodatkowe koszty. Takie dodatkowe procedury biorą się z tego, że kredyty są często udzielane na wielkie kwoty. Np. zgodnie z raportem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów już ponad 12 lat temu średnia kwota kredytu przyznawana w banku samochodowym wynosiła ok 30 000 zł.
Pozostałe różnice
Są też inne różnice, które są mniej ważne od strony konsumenta. Regulacje prawne są inne – w obu przypadkach decyduje kodeks cywilny oraz ustawa o kredycie konsumenckim, jednak w przypadku kredytów stosowana jest również ustawa o prawie bankowym. Forma umowy w przypadku pożyczki mniejszej niż 1000 zł nie musi być pisemna, w każdym innym przypadku – tak.
Cel kredytu musi być określony a pożyczki nie. Kredyt może mieć formę odnawialną – tzw. linia kredytowa. Dla chcących zgłębić temat również od strony prawnej polecam artykuł o pożyczkach w Wikipedii.